Ile lat pracy potrzeba, aby przejść na emeryturę?
Data publikacji 30 lipca 2023Planowanie emerytalne jest ważnym aspektem życia każdego człowieka. Wielu z nas zastanawia się, ile lat pracy jest potrzebnych, aby móc przejść na zasłużoną emeryturę. W niniejszym artykule przyjrzymy się systemowi emerytalnemu w Polsce i dowiemy się, jakie są wymagania dotyczące wieku oraz stażu pracy, aby uzyskać emeryturę. Zapraszamy do lektury!
Agenda:
- System emerytalny w Polsce – podstawowe informacje
- Wiek emerytalny w Polsce
- Minimalna emerytura i uprawnienia
- Emerytura bez wymaganego stażu pracy
- Emerytura dla przedsiębiorców
- Wcześniejsza emerytura – kto może skorzystać?
- Wnioski
- Dodatkowe informacje
System emerytalny w Polsce – podstawowe informacje
System emerytalny w Polsce jest regulowany przez Ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Składa się on z trzech filarów:
- Filar I: Emerytura z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) – jest to filar obowiązkowy, z którego większość osób otrzymuje emeryturę.
- Filar II: Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE) – ten filar obejmuje oszczędności, które można przekazać do funduszy emerytalnych.
- Filar III: Indywidualne Konto Emerytalne (IKE), Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE), Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) oraz Pracownicze Plany Kapitałowe dla przedsiębiorców (PPE) – ten filar jest dobrowolny i pozwala na dodatkowe oszczędzanie na emeryturę.
Wiek emerytalny w Polsce
Aby móc przejść na emeryturę, konieczne jest osiągnięcie odpowiedniego wieku emerytalnego oraz posiadanie określonego stażu pracy. W Polsce wiek emerytalny wynosi obecnie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. To oznacza, że kobiety mogą przystąpić do emerytury wcześniej niż mężczyźni.
Minimalna emerytura i uprawnienia
Najniższa emerytura przysługuje osobom, które osiągnęły wymagany wiek emerytalny i mają odpowiedni staż ubezpieczeniowy. Obecnie minimalna emerytura wynosi 1588,44 zł i jest ustalana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie waloryzacji emerytur.
W przypadku osób, które nie mają wystarczającego stażu pracy uprawniającego do otrzymania najniższej emerytury, istnieje możliwość uzyskania świadczenia proporcjonalnego do zgromadzonych składek. Jeśli kwota wyliczonej emerytury jest niższa od minimalnej emerytury, nie zostanie ona podwyższona. Istnieją jednak wyjątkowe sytuacje, w których osoby bez stażu pracy mogą otrzymać specjalną emeryturę zgodnie z ustawą o emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Emerytura bez wymaganego stażu pracy
W przypadku osób, które nie mają wymaganego stażu pracy, ale osiągnęły odpowiedni wiek emerytalny, emerytura jest wyliczana na podstawie zgromadzonego kapitału, czyli składek odprowadzonych przez pracodawcę. Jeśli osoba nie podjęła pracy lub miała krótszy staż pracy, ZUS oblicza świadczenia na podstawie zgromadzonych składek. W takim przypadku emerytura będzie proporcjonalna do wartości zgromadzonych składek, a jeśli będzie niższa od minimalnej emerytury, nie zostanie podwyższona.
Emerytura dla przedsiębiorców
Emerytura dla przedsiębiorców jest wyliczana w ten sam sposób, co emerytura dla innych ubezpieczonych. Warunkiem uzyskania emerytury jest osiągnięcie wymaganego wieku emerytalnego. Jednak średnia emerytura dla przedsiębiorców jest często niższa niż emerytura osób zatrudnionych na umowę o pracę. Wynika to z faktu, że przedsiębiorcy samodzielnie odprowadzają składki na ubezpieczenie społeczne i często opłacają jedynie minimalne składki.
Wcześniejsza emerytura – kto może skorzystać?
Niektóre grupy zawodowe mają prawo do wcześniejszej emerytury. Dotyczy to osób pracujących w trudnych warunkach lub o szczególnym charakterze pracy. Aby móc skorzystać z wcześniejszej emerytury, wymagane jest posiadanie co najmniej 15 lat stażu pracy, 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn oraz odpowiedniego wieku emerytalnego (55 lat dla kobiet, 60 lat dla mężczyzn).
Przykłady zawodów, które mogą skorzystać z wcześniejszej emerytury, to pracownicy służb mundurowych, zakłady chemiczne, służba zdrowia, koleje, branża transportowa, budowlana, huty oraz dziennikarze. Górnicy również mają specjalne zasady dotyczące wcześniejszej emerytury, zależne od czasu pracy górniczej i stażu składkowego.
Inne zasady dotyczą nauczycieli, którzy również mogą skorzystać z wcześniejszej emerytury. Wymagany wiek to 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, staż pracy wynoszący minimum 20 lat oraz łączne okresy składkowe wynoszące 30 lat.
Od 2024 roku szykują się zmiany dla nauczycieli, którzy zostali zatrudnieni przed 1 stycznia 1999 roku. Zgodnie ze zmianami, nauczyciele będą mogli przejść na emeryturę po 30 latach okresów składkowych i nieskładkowych oraz 20 latach pracy jako nauczyciel, bez względu na wymagany wiek emerytalny.
Wnioski
Aby móc przejść na emeryturę w Polsce, konieczne jest osiągnięcie odpowiedniego wieku emerytalnego oraz posiadanie wymaganego stażu pracy. Wiek emerytalny wynosi obecnie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Minimalna emerytura wynosi 1588,44 zł i może być niższa w przypadku osób bez wymaganego stażu pracy. Istnieją również wyjątkowe zasady dotyczące wcześniejszej emerytury dla określonych grup zawodowych.
Dodatkowe informacje
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat systemu emerytalnego w Polsce, polecamy zapoznać się z oficjalnymi informacjami na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Tam znajdziesz szczegółowe informacje dotyczące wymagań wiekowych, stażu pracy i wysokości emerytur. Pamiętaj, że planowanie emerytalne jest ważne, dlatego warto zacząć oszczędzać na przyszłość już dziś.