Masa upadłości – co warto mieć na uwadze?
Data publikacji 29 marca 2022Każdego roku z problemem niewypłacalności boryka się nie tylko wielu przedsiębiorców, których biznes okazał się nierentowny, ale również przeciętnych obywateli niezdolnych do spłacania zaciągniętych zobowiązań. Z bankructwem wiąże się nierozerwalnie termin „masa upadłości”. Czym jest i co warto o niej wiedzieć?
- Masa upadłościowa – najważniejsze informacje
- Jak przebiega likwidacja masy upadłości?
- Restrukturyzacja ratunkiem przed upadłością
Skład masy upadłości jest ustalany w toku postępowania upadłościowego i służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego dłużnika. Mówiąc w skrócie, masą upadłości nazywa się majątek upadłego, obejmujący wszystkie aktywa.
Masa upadłościowa – najważniejsze informacje
Prawo upadłościowe bardzo dokładnie reguluje moment powstania masy upadłości – dochodzi do tego w dniu ogłoszenia upadłości; a także kwestie związane z tym, co wchodzi w jej skład. Według ustawy, w skład masy upadłościowej wchodzą zarówno aktywa, jak i pasywa, chociaż te drugie zaliczane są do niej znacznie rzadziej. Ustawodawca posługuje się bowiem wąskim znaczeniem terminu „majątek”, traktując go jako składniki majątku podlegające spieniężeniu. Jednocześnie przyjmuje się, że do masy upadłości nie zaliczają się jedynie składniki wymienione w zamkniętym katalogu zawartym w ustawie. Zatem, likwidacja masy upadłości nie może być przeprowadzona z wynagrodzenia za pracę upadłego w tej części, która nie podlega zajęciu egzekucyjnemu, a także z mienia wyłączonego spod egzekucji. Rozdysponowaniu nie ulegają także środki pieniężne na koncie bankowym, które zostały zablokowane na mocy przepisów Ordynacji podatkowej, jak również kwota uzyskana z tytułu realizacji zastawu rejestrowego lub hipoteki.
Jak przebiega likwidacja masy upadłości?
Upadły dłużnik-przedsiębiorca, ma do wyboru dwie drogi. Jedną jest restrukturyzacja przedsiębiorstwa, którą można przeprowadzić na kilka różnych sposobów, a drugą ogłoszenie upadłości likwidacyjnej. Druga opcja praktycznie oznacza koniec istnienia firmy i spieniężenie jej całego majątku. Proces ten to likwidacja masy upadłości, a rozpoczyna się on niemal natychmiast, bo już w ciągu kilku dni po ogłoszeniu upadłości. Na początku syndyk jest zobowiązany do sporządzenia sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości, a tym samym oszacowania wartości firmy upadłego. Na tej podstawie powstaje plan likwidacyjny, który wraz ze sprawozdaniem syndyk przedstawia sędziemu-komisarzowi. To wszystko ma miejsce w ciągu 30 dni od dnia ogłoszenia upadłości. Po tym czasie następuje wyprzedanie majątku firmy. Syndyk może to zrobić na kilka sposobów – organizując sprzedaż z wolnej ręki, przetarg, a nawet sprzedaż firmy w całości lub w częściach. Uzyskane w ten sposób środki zostają rozdysponowane pomiędzy wierzycieli.
Restrukturyzacja ratunkiem przed upadłością
Upadłość likwidacyjna nie daje szansy na uratowanie firmy, dlatego wielu przedsiębiorców uważa ją za ostateczność. Rozwiązaniem, które daje nadzieję na dalsze prowadzenie działalności, jest restrukturyzacja. W przypadku postępowania restrukturyzacyjnego również dochodzi do sprzedaży części majątku dłużnika i do spłaty roszczeń wierzycieli, jednak firma nie zostaje zlikwidowana – działa nadal i ulega przeobrażeniu w niemal każdym aspekcie. Restrukturyzacja może być przeprowadzona jedynie na wniosek dłużnika – wyjątek od tej reguły stanowi postępowanie sanacyjne, które może zostać wszczęte na wniosek kuratora lub wierzyciela osobistego. W efekcie tych działań dochodzi do zaspokojenia wierzycieli bez konieczności ogłoszenia upadłości.